الرد علی اصحاب العدد*
این رساله در باب مناقشۀ تعیین اوّل ماه و مباحث ِ دربارۀ رؤیت هلال است. در واقع، این رساله، در جواب به فقهایی مطرح شده است که اول ماه را به صِرف رؤیت ماه قبول ندارند، بلکه قائل به تکمیل شدن عدد ماه به ۳۰ روز هستند. سید مرتضی علم الهدی در این رساله، با استناد به سه دلیل: اجماع، سیرۀ مسلمین و آیات قرآن کریم، به صورت مبسوط به رد این نظریه پرداخته است. از آیاتی که او برای استدلالات خویش بهره می برد، از جمله می توان به دو آیۀ «يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ قُلْ هِيَ مَواقِيتُ لِلنَّاسِ وَ الْحَجِّ» (بقره: ۱۸۹) و «هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِياءً وَ الْقَمَرَ نُوراً وَ قَدَّرَهُ مَنازِلَ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنِينَ وَ الْحِسابَ» (یونس: ۵)، اشاره نمود.
محتوای این رساله، دربردارندۀ مطالب زیر است:
- الاستدلال بالاجماع علي الروٌية.
- الاستدلال بالسيرة علي الرٌوية.
- الاستدلال بالآيات القرانية علي الروية \الاستدلال بالاخبار الواردة علي الروية.
- المناقشة في الاستدلال بالكتاب علي العدد.
- المناقشة في الخبر الدال علي العدد.
- الاستدلال بالقياس علي العدد و المناقشة فيه.
- حول خبر صوموا لرويته و افطروا لرويته.
آغاز: بسمله و به توكلي و عليه اعتمادي بالعدد الحمد لله علي وافر الخباء و باهر العطاء و متواصل الآلاء و متتابع السراء … و انا اجيب مسالتك و انفعتك بطلبتك و اهمل في هذا الباب كلاما وجيزا يقع بمثله الكفايه ….
انجام: … و الفرق بين فوت التمتع بالعمرة الي الحج لمن حج مع كافة الناس …. ذلك لا يمنع من فوات الحج لهذا الذي خرج في جمله الحجيج العاملين علي الروية في يوم الوقوف و تعذر استدراك فرضه عليه و هذا كله واضح لمن تامل بعين الانصاف.
تصاویر نسخه های خطی این رساله در کتاب‌خانه مرکز کنگره های دارالحدیث عبارت است از:
۱. کتاب‌خانه دانشگاه تهران: ش ۱۱۶۲ (۲۹۳۰).
۲. کتاب‌خانه دانشگاه تهران: ش ۱۲۵۵(۳۰۱۴)اصل میکروفیلم این نسخه در آستان قدس رضوی موجود است.
۳. کتاب‌خانه ملی ملک: ش ۵۹۳.
۴. کتاب‌خانه دانشگاه تهران: ش ۱۰۸۰.
۵. کتاب‌خانه مرکز احیاء میراث: عکسی ش ۱۶۹۰/۶ (اصل نسخه در کتاب‌خانه قائن)، به شمارۀ ۱۴۰/۶ است.
۶. کتاب‌خانه مرکز احیاء میراث: ش ۳۳۲۴/۲.
۷. کتاب‌خانه مجلس شورای اسلامی: ش ۱۰۰۰۷.
۸. کتاب‌خانه آیت الله مرعشی: ش ۱۴۲۵۴.
۹. کتاب‌خانه آیت الله مرعشی: ش ۱۴۹۷.
۱۰. کتاب‌خانه آیت الله مرعشی: ش ۷۶۱۵.
